آیین نامه وجین
وجین جریان معکوس
گزینش مواد است و باید با همان ظرافت ها و حساسیت ها بدان نگریسته شود. در وجین به
دنبال منابع زاید و بدون استفاده بوده تا از مجموعه خارج شده و فضای لازم برای رشد
مجموعه فراهم گردد. با توجه به اهمیت موضوع، لازم است معیارهای علمی برای این کار
در نظر گرفته شود.
تعریف وجین:
وجین فرایندی است
که از طریق آن کتاب های زاید و یا بی استفاده و یا لوح های فشرده غیر قابل استقاده
از مجموعه خارج و به انبار منتقل می گردد. به این وسیله از انباشته شدن منابع زاید
و بی استفاده جلوگیری نموده، فضای لازم برای منابع جدید و رشد مجموعه فراهم می
گردد.
معیارها و ضوابط
وجین کتابها:
1. وضع ظاهری: کتاب های مندرس را
می توان از مجموعه خارج کرد. اما در صورتی که از کتاب های پر مراجعه باشند باید با
نسخه های جدید جایگزین شوند.
2. نسخه تکراری: این مورد مربوط به
کتابهایی است که بنا به شرایط و موقعیت زمانی از عناوین پر مراجعه بوده، اما در
شرایط فعلی اهمیت موضوعی خود را از دست داده‌اند و یک یا دو نسخه از آن کفایت
میکند.
3. ویرایش های
کهنه تر و منسوخ: این
معیار بیشتر در خصوص کتابهای علمی صدق می کند که ویرایش قدیمی با ورود ویرایش
جدیدتر منسوخ می گردد.
4. محتوای قدیمی و
کم ارزش: بعضی
از کتابهای علمی (همچون کتب کامپیوتری) به مرور زمان ارزش خود را از دست می دهند و
پس از مدتی منسوخ می گردند.
5. میزان
استفاده: با
بررسی تعداد دفعات استفاده یا به امانت رفتن یک کتاب می‌توان دریافت که چه
کتابهایی بسیار کم استفاده و یا بی‌استفاده‌اند (قابل ذکر است که این کتب نیز به
علت اشغال فضای کتابخانه وجین می‌گردند، کتب ارزشمند از معیار فوق خارج است).